Sunucu Nedir?
Sunucu server gibi kavramlar günümüzde yaygın şekilde kullanılmaktadır. Sunucu ya da İngilizce server, bilgisayar ağlarında, kullanıcıların erişebileceği, kullanımına ya da paylaşımına açık kaynakları barındıran bir tür bilgisayar sistemi olarak nitelendirilebilir. Daha basit bir ifadeyle çevrimiçi (online) verilerin bilgisayar ağları üzerinden kullanıcıların erişimine açan bilgisayar sistemi olarak da tanımlamak mümkündür. Günümüzde sunucular sadece fiziki olarak bulunan cihazlar değildir. Verilerin saklanması, düzenlenmesi ve erişime sunulması gibi işlemleri yerine getirmektedir.
Verileri saklayan, düzenleyen ve sunan bu sistemler, web sitesi yayınlıyorsa web sunucu, posta servislerini yayınlıyorsa e – posta sunucusu gibi adlar ile sınıflandırılabilmektedir. Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle birçok farklı sunucu türü ortaya çıkmıştır. Sunucu internet üzerinde birçok işlemi gerçekleştirmenizi sağlayan önemli bir unsurdur.
Sunucu (Server) Ne İşe Yarar?
Fiziksel sunucu ile sanal sunucu arasında çeşitli farklar bulunur. Sunucuların ne işe yaradığı konusunda da sunucu türüne göre yanıt vermek daha doğru olacaktır. Dedicated, CPU kaynağı paylaşmaz ve sadece tek bir kullanıcıya ait sunucularını ifade etmek için kullanılır. Sanal sunucu ise birden çok kullanıcıya hizmet sunan bir sunucu türüdür. Sunucular temelde kesintisiz bir erişim için tasarlanan ve bu nedenle 7 gün 24 saat internet bağlı olarak çalışan sistemlerdir.
Her sunucu kullanım amacına göre özel olarak sınıflandırılır ve bu amaçlara göre farklı yazılımlara sahiptir. Kesintisiz bir erişim sunmak adına soğutma ve özel jeneratörlerin kullanıldığı veri merkezlerinde bu sunucular korunmaktadır. Sunucu çeşitlerine göre sunucuların kullanım amacı ve çalışma prensiplerinin tanımlanması mümkündür.
Sunucu Türleri Nelerdir?
Sunucu türleri arasında günümüzde birçok farklı seçenek bulunmaktadır. Bu serverlar sunmuş oldukları hizmetlere göre tanımlanır. Ayrı ayrı bu sunucular her hizmet için işlem sunsa da web, e – posta ve veritabanı gibi servisleri bir arada sunma becerisine sahip sunucuların da bulunması mümkündür. Sunucu türleri kısaca şöyledir:
- Dosya Sunucusu (File Server)
- Veritabanı Sunucusu (Database)
- Web Sunucusu
- Proxy Sunucusu
- DNS Sunucusu
- SMTP Sunucusu
- FTP Sunucusu
- Uygulama Sunucusu
Sunucu türlerinin daha da çeşitlendirilmesi mümkündür. File server ya da diğer adıyla dosya sunucusu, bir ağ üzerinde kullanıcıların ortak kullandıkları dosyaların bulunduğu sunucu türünü ifade etmektedir. DNS sunucusu ise ‘’Domain Name System’’ kısaltmasıyla alan adı sisteminde bulunan kayıtları ve domain yönlendirmelerini saklamak için kullanılan ağları tanımlamak için kullanılır. Kısaca bu tanımlara bakılarak her bir sunucunun farklı faaliyet alanlarına sahip oldukları görülmektedir.
Sunucu Nasıl Çalışır?
En iyi sunucu türünü seçmek için sunucuların çalışma prensiplerine bakmak gerekecektir. Sunucular kişisel bilgisayarlara göre çok daha büyük bir depolama alanına sahiptir. Birden çok ağ bağlantısı ve sabit sürücüye sahip olan bu sistemler, kullanım amacı ne olursa olsun aynı anda milyonlarca kullanıcıya kesintisiz bir şekilde hizmet vermeyi başarmaktadır. Kullanım amacına göre yazılımlarla güçlendirilen sunucular, dünyanın her yerinden erişim olanağına sahiptir. Donanım türlerine göre sunucuları incelemek çalışma sistemini anlamak için önemlidir.
Sunucular genel çerçevede sıradan bir bilgisayarın yapabileceği tüm işlemleri ve daha fazlasını yapabilme yeteneğine sahiptir. Sunucular genelde hizmet verdikleri ağlara göre farklı faydalar sağlamaktadır. Artan ya da dalgalanan sayıda cihaza, kullanıcıya ve iş türüne hizmet sunmak için ölçeklenebilir. CPU ve RAM özellikleri ile yüksek işlem gücü sunarlar. Sunucular için dahili ağ yapısının dışında kalan kullanıcılara erişim için bir IP adresine de ihtiyaçları olacaktır. Web sitelerinin site adresi anlamını taşıyan 0 ve 255 sayları arasında dört adet sayının birleşmesinden meydana gelen IP adresleri bu açıdan önem arz etmektedir. Sunucu günümüzde internete bağlı cihazlarda gerçekleştirdiğimiz birçok işlemin düzgün çalışmasını sağlayan önemli bir sistem olarak değerlendirilmektedir.
Sunucu Nasıl Kurulur?
Sunucu kurma işlemleri belirli düzeyde uzmanlık gerektirmektedir. Sunucu kurulu için ilk olarak sanal ya da fiziksel sunucu türleri arasından hangi tür sunucu hizmetine ihtiyacınız olduğunu doğru bir şekilde belirlemeniz gerekecektir. Sanal sunucular genelde daha kısa süreler için kurulabilir. Fiziksel sunucular için bu süreler biraz daha uzun olacaktır. Sanal sürücülerin kısa sürede kurulmasının temel nedeni ise Windows ya da Linux gibi hazır bir işletim sistemi üzerinde tüm işlemleri gerçekleştirilmesinin sağlanmasıdır.
Sunucu kurulumunda doğru bir planlama ve teknik bilgi şarttır. Bu nedenle uzman desteğine ihtiyaç duyulacaktır. Sunucu kurulumunda ihtiyaca göre domain controller, mail server, web server, file server, NPS server gibi temel adımların izlenmesi gerekecektir.
Sunucu (Server) Nerede Barındırılır?
Veri merkezi veya data center olarak tanımlanan ve yüksek güvenlikli alanlarda sunucular bulunmaktadır. Yüksek hızlı internet altyapısının olduğu ve bu merkezlerde yüksek güvenlik uygulamalarına başvurulduğu görülmektedir. Merkezlerin büyüklüklerine göre aynı anda yüzlerce hatta binlerce sunucu çalışabilir. Sunucu hizmetleri sunan küçük hosting firmaları sadece birkaç web sunucusu ile hizmet sağlarken, büyük firmaların küresel düzeyde yüz binlerce serverı bulunmaktadır.