Günümüzde internet kullanımı hayatımızın büyük bir bölümünü kaplamaktadır. DNS ise bu kullanımlar süresince sürekli karşımıza çıkan bir sistemdir. Bilgisayarlar üzerinden dijital adres olarak nitelendirilen IP adreslerine ulaşmamızı ve üzerinde değişiklikler yapmamızı sağlayan DNS ayarları, genellikle yurt dışı adreslere geçiş yaparak ülkemizde kullanamadığımız web sitelerine girişimizi sağlayan uygulamalardır. Yazımızda “DNS ayarları nasıl değiştirilir?” sorusunu detaylarıyla aktaracağız.
DNS Nedir?
Alan Adı Sistemi olarak Türkçeye çevirebileceğimiz ve İngilizce açılımı Domain Name System şeklinde ifade edilen DNS, internet üzerinden kullanım alanlarının sınırlarını çizip bu alanları adlandıran sistemdir. DNS, ağa bağlı olan bilgisayar ve servis alanlarını genel internet trafiğine dahil eden ve adlandıran bir unsurdur.
Kişisel alanlarımız olan internet ağlarımızın IP adresleri ile imlenmesi ve DNS sunucuları üzerinden belirli kodlarla açık internet ağlarına bağlanması böylece mümkündür. DNS üzerinde kayıtlı adresimizle birlikte çeşitli internet siteleri ve arama motorları üzerinde gezinebiliriz. Bu sayede IP adreslerimiz üzerinden bütün faaliyetlerimiz kayıt altına alınmış olur.
DNS Ne İşe Yarar?
Basit bir sistem olan DNS, internet ortamı üzerinde ağımızı adlandırırken, ihtiyaç duyduğumuz web adreslerine ulaşmamızı sağlayan bağlantı adresimizdir. Şöyle ki; biz internet üzerinden ulaşmak istediğimiz adresleri girip arama yaparken bu adrese gelen karşı veriler sayesinde internet kullanımını sağlayabiliyoruz. Dolayısıyla internet ortamında IP adresi bulunan bütün birimler bu adresler üzerinden birbiriyle etkileşime girebilmektedir.
DNS ise bu etkileşimlerin anahtarını elinde bulundurur. Standart kullanımda IP adreslerinin kullanımı pratik olmadığı için bu adreslere alan adları üzerinden ulaşmak için web sitelerinde sıklıkla karşımıza çıkan adres sistemini kullanıyoruz. DNS bu noktada, alan adları ile ilgili yapılan sorgulamalara IP adresleri üzerinden yanıt verir.
DNS Çalışma Sistemi
DNS çalışma sistemi, adreslerin üzerinden belirlenen alan adlarının çözümlenmesini ve bu adreslerin sistem üzerinden deşifre edilmesini sağlar. Bu deşifrelerin sonucu olarak da IP adresleri tespit edilir ve bağlantı tamamlanır. Sistem üzerinde birden fazla sayıda bulunan DNS kodları, herhangi birinin devre dışı kalması halinde diğerinin devreye girdiği bir çalışma sistemine sahiptir.
Bilgisayar üzerinde tarayıcıda alan adı girdiğimizde sırasıyla bilgisayar işletim sistemi, modem ve son olarak ana internet ağları üzerinden DNS sunucularına kadar arayışa devam eder. Bu noktada ulaşılan DNS sunucusu da kullandığımız internet ağına ve dolayısıyla bilgisayarımıza ulaşır. Dolayısıyla bu nokta itibariyle internet ağları üzerinden veri alışverişi başlar.
DNS Değiştirmeye Neden İhtiyaç Duyulur?
İnternet kullanımının yeni yeni yaygınlaştığı dönemlerde web siteleri, ülkelere özel kodlarla isimlendiriliyordu. Bu adresler, yine ülke ülke ayrılmış ağ bağlantıları üzerinden bağlantı veriyordu. Alan adları son bölümünde ülke veya kurum temsil eden kısaltmalarla oluşturulmaya başlandı ve “com.tr, .com, .gov, .blog” ve benzeri uzantılar adresleri tamamladı.
Bu bağlantı adreslerini tarayıcı üzerinden arattığımızda DNS sunucuları sayesinde çok kısa bir süre içerisinde bağlanabiliyoruz. Ancak bazı durumlarda görüntüleme problemleri yaşanabilmektedir. Bu bağlantı sorunları bazen DNS kaynaklı olarak ortaya çıkar. Ayrıca bazı web siteleri ülke genelinde kullanıma kapatılmış ya da kimi siteler doğrudan belirli ülkelerde kullanıma açılmış ve diğer ülkeler için ulaşım engellenmiştir. Bu noktada ise DNS değiştirme işlemi devreye girer ve farklı DNS kodları kullanılarak başka ülkeler üzerinden internet bağlantısı sağlanabilir. DNS seçimlerini yaparken hızlı ve güvenilir olanların seçilmesi elzemdir.
DNS Ayarları Değiştirme İşlemi Nasıl Yapılır?
DNS ayarları, bilgisayar ve modem üzerinden farklı yöntemlerle değiştirilebilir. Bilgisayar üzerinden yapılan işlemler bilgisayar işletim sistemine göre değişkenlik göstermektedir. İşletim sistemine göre DNS ayarlarının değişimini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
1. Windows 10 işletim sistemi için DNS ayarları değiştirme
Windows 10 işletim sisteminde DNS ayarları aşağıdaki sıra ile değiştirilir:
- Ağ ve İnternet Ayarlarına girilir.
- Bağdaştırıcı Seçenekleri Değiştir kısmı seçilir.
- Ağ Bağlantıları üzerinden bağlı olunan ağa sağ tıklanır ve özellikler seçilir.
- İnternet Protokolü Sürüm 4 seçilir ve tekrar özellikler seçilir.
- Manuel seçim için Aşağıdaki Sunucu DNS Adreslerini Kullan bölümündeki kutucuklardan manuel giriş yapılır.
- 8.8.8 ya da 8.8.4.4 rakamlarını kutucuklara ekleyerek işlem tamamlanır.
2. MacOs işletim sistemi için DNS ayarları değiştirme
MacOs işletim sisteminde DNS ayarları aşağıdaki sıralama takip edilerek değiştirilir:
- Sistem Tercihi yapılır.
- Ağ seçeneğine girilir.
- Bağlı bulunulan internet bağlantısı seçilir ve İleri Düzey kısmına girilir.
- DNS sekmesi seçilir, (+) simgesi açılır ve açılan bölümde DNS IP adresi eklenir.
- Bu noktada ikinci bir DNS IP ekleme gerekliliğinde tekrar (+) simgesi üzerinden işlem tekrarlanır.
- Yukarıda kullanılan DNS adresleri ya da farklı değerler girilir ve işlem tamamlanır. DNS aktif olmazsa bilgisayar yeniden başlatılır.
Bilgisayar sistemleri üzerinden DNS ayarları değiştirme işlemleri bu şekilde gerçekleştirilir. Ayrıca cep telefonları üzerinden de bu işlemler Wi-Fi ağı üzerindeki DNS sunucuları kullanılarak gerçekleştirilebilir. DNS adresleri için internette birçok liste yayınlanmaktadır. Özellikle bu adreslerin güvenli kaynaklardan alındığına dikkat edilmelidir.